پزشکی هسته ای، خط مقدم درمان سرطان و زخم دیابت در کشور
به گزارش خود درمانی، سرریز دانش غنی سازی هسته ای در پزشکی، باعث شناسایی و درمان موثر انواع سرطان ها و زخم های دیابتی شده است، به نحوی که با پلاسماتراپی و بهبود روش های درمان اتمی، می توانیم سلامتی هم وطنان را با هزینه کمتر و نتیجه بهتر تضمین نماییم.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، «پزشکی هسته ای» در ایران با اندازه گیری یُد رادیواکتیو در ادرار در سال ۱۳۳۹ پایه گذاری شد. در ادامه گسترش رشته پزشکی هسته ای با مصوب شدن این رشته تخصصی و پذیرش دستیار در آغاز دهه ۱۳۶۰ در دانشگاه علوم پزشکی تهران صورت گرفت. این گسترش با تجهیز بخش پزشکی هسته ای با دستگاه های گاما کمرا با قابلیت تصویربرداری به روش SPECT در آغاز دهه ۱۳۷۰ شمسی شتاب گرفت. توسعه این رشته با پذیرش دستیار در دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی، مشهد، ایران و شیراز به مهیّا شدن حضور نیروی انسانی متخصص به تعداد کافی جهت اقدامات مختلف تشخیصی و درمانی در عرصه پزشکی هسته ای انجامید.
ایران رتبه سوم پزشکی هسته ای دنیا
«محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی، در «روز ملی فناوری هسته ای» امسال(۱۴۰۳) از داستاوردهای پزشکی هسته ای کشورمان آگاهی داد و اظهار داشت: «در پزشکی و رادیودارو ۱۵ دستاورد جدید را ثبت کردیم که می توان ادعا کرد سازمان در رده سوم دنیا در این بخش حرکت می کند، رادیوداروهای ما از جنس درمانی است که تومورهای سرطانی همچون پروستات را بهبود می بخشد.»
وی اشاره کرد: در سال گذشته(۱۴۰۲) نخستین کلینیک زخم را افتتاح کردیم و در سه بیمارستان در تهران فعالیت ها پلاسمای سرد شروع شده است و واحدهای درمانی که بخواهند می توانیم کمک نماییم و می توانیم تا ۵۰ مرکز را پشتیبانی نماییم.
اسلامی با اشاره به راه اندازی سامانه جت پلاسمایی که برای درمان زخم استفاده می شود، تصریح کرد: «این مورد در سال ۱۴۰۲ رونمایی گردید و الان در اتاق عمل فاز بالینی خودش را طی کرده است و می توانیم در سراسر کشور گسترش دهیم تا به کمک درمان انواع سرطان ها بیاید.»
کاربردهای سه گانه پزشکی هسته ای
تشخیص انواع بیماریهای خاص و سرطانی؛ اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) نمونه ای از روش پزشکی هسته ای است که برای تشخیص بیماری استفاده می شود، در این نوع اسکن یک ماده ی رادیواکتیو وارد جریان خون می شود و به اندام موردنظر می رود، سپس پزشکان از یک دوربین مخصوص برای تماشای نحوه حرکت ردیاب و عکسبرداری از اندام خاص استفاده می نمایند.
پرتوهای درمانی؛ دومین کاربرد مؤثر و شاید جذاب ترین مورد استفاده فناوری هسته ای در پزشکی فاز درمانی است، رادیوایزوتوپ ها می توانند برای درمان برخی انواع سرطان یا بیماریهای تیروئیدی استفاده شوند. البته درمان با فناوری هسته ای به ۲ روش است، در روش اول پرتوها از بیرون بدن به موضع تابیده می شود.
در روش دوم پرتوها درون بدن به وجود می آیند یا کاشته می شوند که در این روش از رادیو داروها استفاده می شود. در این روش به نام «براکی تراپی» چشمه های پرتو داخل تومور و مناطق سرطانی به اصطلاح کاشته شده و مواد پرتوزا موجب نابودی سلول های سرطانی و تومورها می شود، تولید پودر بندآورنده خون با استفاده از این فنآوری نیز از تولیدات مهمی است که بگفته مقامات سازمان انرژی هسته ای در شرف صادرات قرار دارد.
استریل با اشعه؛ سومین کاربرد فناوری هسته ای استریل کردن تجهیزات پزشکی است، در بحث استریل به روش پرتودهی، میکروارگانیسم ها و یا باکتری های کوچک روی تجهیزات پزشکی نابود شده و به بهترین شکل ضدعفونی و استریل می شوند.
تشخیص ۸۵ درصد سرطان ها با رادیوداروها
«علی سامانی» معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای سازمان انرژی اتمی، خرداد ۱۴۰۲ به تولید رادیوداروها اشاره نمود و اضافه کرد: «یکی از رادیوداروهای تولید شده در کشور «تکنیسیوم ۹۹ ام» است که در تشخیص ۸۵ درصد بیماریهای سرطانی به کار گرفته شده و تقریباً در کشور ما سالانه حدود یک میلیون نفر از آن استفاده می نمایند. تولید این رادیودارو بوسیله یک رادیوایزوتوپ دیگر به نام «مولیبدن ۹۹» است که در صنعت هسته ای آنرا مادر «تکنیسیوم ۹۹» می دانیم، تولید این رادیوایزوتوپ در شرایطی محقق شد که در کشور توانستیم به غنی سازی ۲۰ درصد نائل شویم.»
وی افزود: در عرصه ایزوتوپ های پایدار یک قسمتی از رادیوداروها پیش از تبدیل به دارو مورد استفاده قرار می گیرند که ید ۱۳۱ یکی از آن هاست. این رادیودارو در کشور ما در درمان بیماریهای سرطان تیروئید کاربرد دارد، این رادیودارو برای تولید به تلوریوم ۱۳۰ نیاز داشت که قبلا از خارج وارد می شد اما با سرریز غنی سازی در کشور، توانستیم این دارو را بسازیم.
توسعه رادیوداروها برای درمان سریع با کمترین هزینه و لطمه حداقلی
«سیدامیرحسین فقهی» رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای سازمان انرژی اتمی، در آیین رونمایی از سه رادیودارو در بیست وچهارمین دوره نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن بازار، درباره ی نوع جدید این نوعداروها توضیحاتی داد و اظهار داشت: «در گذشته رادیوداروها به این شکل عمل می کردند که یک رادیوایزوتوپ که از خود تابش تولید می کند را، سوار بر یک مولکول، وارد بدن می کردند یا برخی عناصر را در محل مشخصی از بدن تجمع می دادند که تومور را در آنجا پرتو دهند، اما رادیوداروهای جدید را بر یک مولکول پروتئین سوار می کنند که سلول های سرطانی قابلیت جذب آنرا دارند، با این مشخصه رادیودارو به جایی فرستاده می شود که سلول سرطانی وجود دارد و سایر بافت های سالم بدن کمتر تحت تابش قرار می گیرند.»
پلاسماتراپی هدف اتمی درمان زخم و سرطان
«محمد اسلامی» رییس سازمان انرژی اتمی، اسفند سال ۱۴۰۲ با اشاره به دستاوردهای سازمان انرژی اتمی ایران در حوزه استفاده از فناوری پلاسما برای درمان زخم ها، اظهار داشت: «پلاسماتراپی را خصوصاً برای زخم های بدخیم و نیز برای بیماران دیابتی آغاز نموده ایم و در نظر داریم تا پنجاهمین سال تاسیس سازمان انرژی اتمی ایران، ۵۰ مرکز و کلینیک درمان زخم را راه اندازی نماییم، حالا دو مرکز در ورامین و کرج افتتاح شده است، امیدواریم با رفع موانع و ناهماهنگی ها و با همکاری وزارت بهداشت، بتوانیم گسترش این فناوری را دنبال نماییم.»
وی در ارتباط با درمان سرطان با پلاسما، اظهار داشت: «بخش دوم پروژه پلاسماتراپی برای درمان سرطان است که حالا از این فنآوری در مرکز تحقیقات سرطان در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی استفاده می شود. نتایج بالینی استفاده از فناوری پلاسما بسیار عالی بوده و مذاکراتی را با وزارت بهداشت داشته ایم تا بتوانیم این حرکت را تسرّی دهیم تا هر چه آسان تر بیمارانی که مبتلا هستند، بتوانند از این فنآوری بهره گیرند.»
درمان ۹۵ درصدی سرطان پوست بدون تابش اشعه
«مجید اسدی» رییس مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای خلیج فارس دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، از درمان غیرتهاجمی سرطان پوست با ذرات رنیوم رادیواکتیو برای نخستین بار در کشور در مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای بوشهر آگاهی داد و اظهار داشت: «درمان جدید بیماران مبتلا به سرطان پوست غیرملانوما (Non-Melanoma) در کشور برای نخستین بار در بیماران با کارسینوم سلول بازال با همکاری پزشکان متخصص پوست در مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای بوشهر و تهیه رادیودارو توسط شرکت پارس ایزوتوپ از تیرماه سال قبل شروع شد.»
وی میزان موفقیت این درمان را ۹۵ درصد دانست و اضافه کرد: «درمان موسوم به «Rhenium-SCT» فرآیندی اغلب تک جلسه ای است که در آن پزشکان ماده ای خمیری را روی ضایعه پوستی به مدت چند دقیقه تا حداکثر ۳ ساعت می مالند و سپس برداشته می شود و فرد هیچ نوع اشعه ای پس از آن نخواهد داشت و این مدت کوتاه، کافی است تا سلول های سرطانی از بین بروند.»
نقش پزشکی هسته ای در شناسایی اختلالات قلبی و مغزی
«محسن ساغری» رییس انجمن علمی پزشکی هسته ای اعلام نموده است: پزشکی هسته ای در بزرگسالان برای بیماریهای قلبی و به تصویر کشیدن جریان خون و عملکرد قلب، اسکن پرفیوژن میوکارد، تشخیص بیماری عروق کرونر و میزان تنگی کرونر، ارزیابی لطمه قلبی، جراحی بای پس قلب و آنژیوپلاستی، ترمیم جریان خون و تشخیص رد پیوند قلب، اسکن ریه ها برای مشکلات تنفسی و جریان خون، تشخیص رد پیوند ریه، ارزیابی استخوان ها از نظر شکستگی، عفونت و آرتروز، ارزیابی بیماری متاستاتیک استخوان، مفاصل مصنوعی دردناک و تومورهای استخوانی مورد استفاده قرار می گیرد.
همین طور بررسی ناهنجاری های مغزی در بیماران با علایم یا اختلالات خاص مانند تشنج، از دست دادن حافظه و اختلالات مشکوک در جریان خون، تشخیص سریع اختلالات عصبی مانند بیماری آلزایمر، بررسی ناهنجاری های موجود در ماده شیمیایی مغز برای کنترل حرکت در بیماران مشکوک به بیماری پارکینسون یا اختلالات حرکتی و ارزیابی بازگشت تومور مغزی، شناسایی التهاب یا عملکرد غیرطبیعی کیسه صفرا و عملکرد تیروئید را اندازه گیری کرده و تیروئید پرکار یا کم کار را تشخیص می دهد.
منبع: خود درمانی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب