عوامل خطر سرطان سینه و پیش گیری از آن
خود درمانی: برخی از عوامل خطر سرطان سینه می توانند اصلاح شوند و بعضی دیگر خارج از اراده افراد هستند، بدین سبب افراد می توانند گام هایی را برای کاهش خطر بیماری بردارند.
به خبرگزاری مهر، خوشبختانه بیشتر عوامل خطری که سبب سرطان سینه می شوند قابل اصلاح هستند. حدود نیمی از موارد سرطان سینه در زنانی بروز می کنند که عامل خطر مشخصی به جز سن بالای ۴۰ سال ندارند.
عوامل خطر غیرقابل اصلاح
افزایش سن: با افزایش سن خطر ابتلاء به سرطان سینه بیشتر می شود. بیشتر موارد سرطان سینه در سن بالای ۵۰ سالگی بروز می کنند. سابقه خانوادگی و جهش های ژنی: سابقه خانوادگی مثبت، خطر ابتلاء به سرطان سینه را بیشتر می کند. در ۲۰ تا ۳۰ درصد مبتلایان به سرطان سینه سابقه خانوادگی وجود دارد. در صورت وجود بیماری یک طرفه در یکی از بستگان درجه یک پیش از یائسگی، خطر ابتلاء در کل زندگی فرد، ۳۰ درصد است. گرفتاری دو طرفه پستان در مادر و یا خواهر پیش از یائسگی، این خطر را تا ۴۰ تا ۵۰ درصد می افزاید. علت افزایش ریسک، ژن های سرطان زای (اونکوژن های) ارثی است که با وراثت اتوزوم غالب به ارث می رسند. شایع ترین جهش ها حذف ژنی در BRCA1، BRCA2و PALB-2 است. در فرد حامل این جهش ها خطر ابتلاء به سرطان سینه ۴ درصد در سال و در طول زندگی ۳۵ تا ۸۵ درصد است. در این افراد خطر ابتلاء به سرطان سینه در سمت مقابل ۶۵ درصد است. در ۵۰ درصد موارد، افراد مذکر حامل ژن هستند. در مردان حامل BRCA2، خطر سرطان پروستات و پستان بیشتر می شود.
مطالعات نشان میدهد که شاید فقط حدود ۱۰ درصد موارد سرطان سینه در رابطه با عوامل ارثی است و این ممکنست برخی از زنان را وادار کند تا به روش های پیشگیری (برداشتن پستان ها) و بررسی های غربالگری اهمیت دهند.
سن قاعدگی کمتر از ۱۱ سال: شروع نخستین قاعدگی در سنین پایین تر یک عامل خطر برای سرطان سینه است. در نخستین قاعدگی در سن نوجوانی بافت پستان در معرض استروژن ها و دیگر هورمون ها قرار می گیرد و مواجهه با سطوح دائمی هورمونی بیشتر می شود. قاعدگی در دختران چاق و بی تحرک زودتر اتفاق می افتد. باید به نوجوانان و والدین آنان اهمیت فعالیت بدنی منظم و یک رژیم غذایی سالم را آموزش دهیم. به ازای هر سال قاعدگی زودرس، خطر ۴ درصد بیشتر می شود.
سن یائسگی بالای ۵۴ سال: یائسگی در سن بالاتر با افزایش ریسک سرطان سینه ارتباط دارد. توقف چرخه های قاعدگی منجر به کاهش سطوح هورمون های مترشحه داخلی و خاتمه تکثیر سلول های پستان که در طول سالهای تولید مثلی دیده شده می گردد. خطر سرطان سینه به ازای هر سال تأخیر در یائسگی تا ۳ درصد بیشتر می شود.
قد: زنان قد بلند دارای افزایش ریسک سرطان سینه هستند. قد در بالغین می تواند یک شاخص بارز برای میزان دریافت تغذیه در دوران کودکی و نوجوانی باشد و رشد سریع با بلندی قد ارتباط دارد که ممکنست منجر به افزایش ریسک جهش سلولی و بالا رفتن خطر سرطان شود.
زمینه نژادی و قومی: زنان سفید پوست خطر بالاتری از سرطان سینه را نسبت به زنان آمریکایی آفریقایی تبار دارا هستند و زنان آسیایی تبار، اسپانیایی تبار و بومی آمریکا بطور چشمگیری خطر پایین تری را در مقایسه با دیگر گروههای نژادی و قومی دارند. مقدار زیاد تفاوت در خطر، احیانا ناشی از تفاوت های اقتصادی اجتماعی (و الگوهای تولید مثلی) و هم چنین شیوه زندگی و عوامل محیطی است.
وضعیت اقتصادی و اجتماعی بهتر: خطر سرطان سینه با وضعیت اقتصادی اجتماعی بهتر مرتبط می باشد. زنان با وضعیت اقتصادی اجتماعی بالاتر، تمایل دارند که حاملگی را دیرتر شروع کنند و بچه های کمتری داشته باشند که هر دو عامل به عنوان افزایش دهنده خطر سرطان سینه هستند.
سابقه هیپرپلازی (رشد بیش از اندازه سلول ها) در پستان: بانوانی که از نظر بافت شناسی دارای یک سابقه قطعی بیماری خوش خیم پرولیفراتیو پستان هستند، در معرض افزایش ریسک ابتلاء به سرطان سینه قرار دارند. بیماری خوش خیم پرولیفراتیو، یک تکثیر غیرعادی سلول ها در مجاری و لوبول های پستان را شامل می شود.
عوامل خطر قابل اصلاح
نمایه توده بدنی (BMI): ارتباط BMI با بروز سرطان سینه در سنین مختلف متفاوت است: افزایش دریافت کالری در کودکی و نوجوانی وزن بدن را می افزایند که می تواند منجر به قاعدگی زودرس و افزایش قد در بزرگسالی شود که هر دو آنها با افزایش ریسک سرطان سینه مرتبط هستند. در سنین باروری، BMI پایین خطر سرطان سینه را بیشتر می کند. در سنین بعد از یائسگی، BMI بالا خطر سرطان سینه را بیشتر می کند.
یکی از بهترین روش ها برای جلوگیری از افزایش وزن، افزایش فعالیت ورزشی است و همه افراد باید به تعادل در دریافت کالری غذایی با فعالیت ورزشی منظم سفارش شوند. اما بطور کلی تعادل در BMI (بین ۱۸ تا ۲۵) سفارش می شود و BMI پایین تر از حد طبیعی و به ویژه بالای ۳۰ خطر سرطان سینه را بیشتر می کند.
الکل: مصرف الکل حتی به مقدار کم خطر سرطان سینه را بیشتر می کند. با مصرف الکل سطوح استروژن های گردش خون بالا می رود. هم چنین الکل ممکنست خطر سرطان را با کاهش ذخایر فولات و ویتامین A بدن، بالا ببرد. بانوانی که الکل می نوشند، باید به قطع مصرف الکل و مصرف روزانه مولتی ویتامین به همراه فولات سفارش شوند.
سن بالا در زمان نخستین تولد: افرادی که تولد فرزند بعد از ۳۵ سالگی دارند، خطر بالاتری از سرطان سینه را نسبت به بانوانی که زایمان زودتری دارند، دارا هستند. نخستین حاملگی، منجر به تکثیر نامتمایز سلول های پستان و تغییرات دائمی بافت پستان جهت آماده شدن برای شیردهی می شود. در نخستین حاملگی یک زن مسن تر احتمال بیشتری می رود که لطمه DNA زودتر اتفاق بیفتد. این DNAهای غیرعادی می توانند در ضمن رشد سریع سلولی دوره حاملگی، همانند سازی شوند.
مواجهه با اشعه: مواجهه با اشعه در دوز بالا (برای درمان برخی بیماریها مانند لنفوم) به ویژه اگر مواجهه در سنین جوانی باشد با افزایش ریسک سرطان سینه مرتبط می باشد. قرارگیری در معرض دوز کم رادیوگرافی که برای ماموگرافی استفاده می گردد، نمی تواند خطر سرطان سینه را افزایش دهد و یا این خطر قابل چشم پوشی است.
قرص های ضدبارداری خوراکی: ممکنست خطر سرطان سینه در بانوانی که هم اکنون از قرص های ضد حاملگی خوراکی استفاده می نمایند یا در ضمن ۱۰ سال قبل از قرص های ضدبارداری خوراکی بهره برده اند، کمی بالاتر باشد. با وجود این، ۱۰ سال یا بیشتر پس از توقف مصرف قرص های ضد حاملگی خوراکی، افزایش ریسک سرطان سینه وجود ندارد. خطر قطعی سرطان سینه در سنین زیر ۴۵ سال پایین است. بدین سبب حتی اگر یک افزایش ریسک نسبی کمی وجود داشته باشد، موارد بسیار کمی از سرطان سینه با مصرف قرص های ضدبارداری خوراکی در این گروه سنی ایجاد خواهد شد. برای بسیاری از زنان مزایای استفاده از قرص های ضدبارداری خوراکی ممکنست بر خطرات آن برتری داشته باشد.
هورمون درمانی جایگزین HRT: مصرف کنندگان این هورمون ها که برای ۵ سال یا بیشتر هورمون های جایگزین را مصرف می کنند، حدودا یک خطر بالای ۵۰ درصد سرطان سینه را نسبت به بانوانی که هیچ گاه از آنها استفاده نکرده اند، دارا هستند. استفاده طولانی مدت از هورمون، خطر سرطان سینه را بالاتر می برد با وجود این، پس از قطع هورمون ها انگار احتمال خطر، مانند کسی که هیچ گاه از آنها استفاده نکرده است، باشد. خطر سرطان سینه برای بانوانی که استروژن و پروژسترون را با هم می خورند، بیشتر است.
مصرف بالای چربی های اشباع شده: سنجش های بین المللی میزان بالاتری از سرطان سینه را در کشورهایی که میزان سرانه چربی دریافتی بیشتری دارند، نشان داده است، افرادی که کالری دریافتی بیشتری دارند، سن شروع نخستین قاعدگی در آنها زودتر است و سن نخستین زایمان دیرتر است که هر دو با افزایش ریسک سرطان سینه هم راه است.
تئوری های گوناگونی درباره ی علل سرطان سینه وجود دارد که متأسفانه سبب نگرانی غیر واقعی برای بسیاری از زنان شده است. عوامل خطر پیشنهاد شده زیادی تحت مطالعه قرار گرفته اند اما هیچ تأثیری را بر روی خطر سرطان سینه نشان نداده اند. این موارد شامل استفاده از خوش بوکننده و ضد تعریق، خوردن قهوه، ایمپلنت های پستان، سقط، آلودگی های محیطی از قبیل پلی کلرینیتد بیفنل ها [1] (PCBS)و قرار گرفتن در مجاورت میدان های الکترومغناطیسی است.
شیوه های پیش گیری از سرطان پستان
بر مبنای عوامل خطری که در بالا گفته شد، با اهمیت ترین سفارش های خود مراقبتی برای پیش گیری از سرطان سینه عبارتند از:
وزن متعادلی داشته باشید. از مصرف غذاهای پرچرب و سرخ کرده، نمک زده و آماده حاوی مواد نگهدارنده، ترشی و کنسروها پرهیز کنید یا مصرف آنها را کاهش دهید. میوه، سبزیجات، غلات و گوشت ماهی را بیشتر مصرف کنید چونکه می توانند با افزایش سطح آنتی اکسیدان ها سبب کاهش بروز سرطان شوند. حداقل ۳۰ دقیقه در روز فعالیت ورزشی داشته باشید. از مصرف الکل و سیگار پرهیز کنید. در صورت دارا بودن فرزند شیرخوار، شیردهی از پستان را مورد توجه قرار دهید. با پزشک خود درباره ی ی خطرات و مزایای مصرف قرص های ضدبارداری خوراکی و مصرف هورمون های جایگزین یائسگی مشورت کنید.
منبع: selftherapy.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب