دیسک کمر دارید؟ این 5 کار را هیچ گاه انجام ندهید
خود درمانی: جراح مغز و اعصاب درباره ی لطمه های استفاده ناصحیح از موبایل به گردن و ستون فقرات هشدار داد.
سعید فارغ بال جراح مغز و اعصاب در گفتگو با خبرنگار مهر در ارتباط با دیسک کمر، عوارض و درمان آن اظهار داشت: ستون فقرات انسان از پنج مهره کمری تشکیل شده که بعد از مهره دوازدهم پشتی قرار دارند. این مهره ها به ترتیب با اسامی L1 تا L5 شناخته می شوند. مهره پنجم کمری (L5) به استخوان لگن یا ساکروم (S1) متصل می شود و نقش حیاتی در انتقال فشار بدن به اندام های تحتانی دارد. وی اضافه کرد: بین هر یک از این مهره ها، ساختاری به نام دیسک بین مهره ای قرار گرفته است که وظیفه جذب فشار و ایجاد انعطاف پذیری در ستون فقرات را برعهده دارد. این دیسک ها از ماده ای ژلاتینی تشکیل شده اند که کمی ضخیم تر از یک سکه بوده و با لایه های گوناگون فیبر کلاژنی احاطه شده اند. این لایه های محافظ، مانع از بیرون زدگی ماده ژلاتینی می شوند؛ اتفاقی که در صورت وقوع، می تواند منجر به مشکلاتی مانند دیسک کمر شود. فارغ بال اشاره کرد: ماده ژلاتینی درون دیسک که به آن نوکلئوس پالپوزوس گفته می شود و حاوی سلول هایی است که پروتئین هایی برای جذب و حفظ آب تولید می کنند. میزان آب این دیسک ها به طور متوسط بین ۶۵ تا ۸۰ درصد است و در سنین پایین حتی بالاتر هم می رود، اما با افزایش سن یا کاهش تغذیه سلولی، میزان آب کم شده و دیسک ها مستعد تخریب یا بیرون زدگی می شوند. وی اذعان کرد: نکته مهم این که این سلول ها برای تغذیه خود وابسته به رگ های خونی نیستند، بلکه بوسیله انتشار از بافت های اطراف تغذیه می شوند. بنابراین، هرگونه افزایش فشار بیش از اندازه روی دیسک می تواند موجب اختلال در تغذیه سلولی و در نهایت کاهش کیفیت عملکرد دیسک شود. سفارش می شود با رعایت اصول ارگونومی، کارهای بدنی مناسب و تغذیه صحیح، سلامت دیسک های کمری را حفظ نماییم تا از بروز دردها و مشکلات حرکتی در سنین بالا پیشگیری شود.
دیسک کمر چگونه از ستون فقرات محافظت می کند؟ این جراح مغز و اعصاب در ادامه اظهار داشت: دیسک های بین مهره ای در ناحیه کمری نقش برجسته ی در صیانت از ستون فقرات دارند. این دیسک ها مانند ضربه گیر عمل کرده و فشارهای ناگهانی وارده به ستون مهره ها را جذب می کنند. بعبارت دیگر، وقتی فشارهایی مانند خم شدن، پریدن یا بلند کردن اجسام به ستون فقرات وارد می شود، دیسک ها این شوک ها را دریافت کرده و مانع از لطمه به اعصاب، لیگامان ها و سایر بافت های حساس اطراف می شوند. وی بیان کرد: آن چه اغلب از اصطلاح دیسک کمر در بین مردم مراد می شود، نه ساختار طبیعی دیسک بلکه بیماری یا لطمه های در رابطه با آنست، تمام انسان ها دیسک های کمری دارند، اما زمانی که این دیسک ها مبتلا به اختلال یا لطمه می شوند؛ به عنوان مثال تمام افراد دارای فشار خون هستند، اما زمانی که از حد طبیعی فراتر رود، به آن بیماری فشار خون گفته می شود. فارغ بال گفت: دیسک های کمری ممکنست به سبب کاهش آب (دهیدراسیون)، فشارهای مکرر یا افزایش سن، خاصیت انعطاف پذیری خودرا از دست داده و موجب ایجاد فشار بر بافت های اطراف شوند. در مواردی این فشار ممکنست موجب لطمه یا پارگی دیواره دیسک شود و ماده ژلاتینی آن به فضای کانال عصبی نفوذ کرده و به ریشه های عصبی فشار وارد کند؛ این اتفاق می تواند منجر به درد، گزگز، بی حسی یا حتی اختلال در حرکت پاها شود. وی ادامه داد: این اختلال را با اصطلاحاتی مانند دهیدراسیون (کاهش آب دیسک)، بالجینگ (تورم دیسک)، پروتروژن (برجستگی و فشار دیسک روی کانال عصبی) و اکستروژن (ورود ماده دیسک به داخل کانال عصبی) توصیف می کنند، شدت و محل بروز این اختلالات در علایم بیماران تفاوت به وجود می آورد. تشخیص بموقع و درمان مناسب می تواند از پیشرفت این عارضه جلوگیری کرده و کیفیت زندگی بیمار را بطور قابل توجهی بهبود ببخشد. درمان دیسک کمر این جراح مغز و اعصاب اظهار داشت: درمان دیسک کمر در بیماران دچار اختلالات این ناحیه، بطور کلی به دو دسته ی درمان های غیر جراحی و درمان های جراحی تقسیم می شود. در خیلی از موارد، درمان های غیر جراحی توسط متخصصان طب فیزیکی و فیزیوتراپیست ها به انجام می رسد، این درمان ها در صورت رعایت اصول علمی و انتخاب صحیح روش، می توانند تأثیر قابل توجهی در بهبود وضعیت بیمار داشته باشند. وی اضافه کرد: یکی از مؤثرترین روش های غیر جراحی سفارش شده، پیاده روی در آب است. این نوع پیاده روی می تواند در استخرهای خانگی یا عمومی صورت گیرد، مشروط بر این که شرایط فیزیکی آب و محیط ایمن باشد. دمای آب باید با دمای بدن هماهنگ باشد و استفاده از کفش های مخصوص استخر سفارش می شود. در صورت امکان، استفاده از جلیقه های نجات یا بادی برای بیماران دارای اضافه وزن می تواند در پایین آوردن فشار وارد بر ستون فقرات و اثربخشی بیشتر تمرین ها مؤثر باشد. فارغ بال متذکر شد: بیماران باید هنگام واردشدن و خروج از آب به آرامی حرکت کنند و از پله بجای نردبان بهره گیرند تا از وارد آمدن فشار ناگهانی به کمر جلوگیری شود. از دیگر سفارش های مهم در درمان غیر جراحی، پرهیز از انجام حرکات ناگهانی، بلند کردن اجسام سنگین و تکرار زیاد بالا رفتن از پله ها است. همین طور رعایت اصول حرکتی و مراقبت از ستون فقرات در کارهای روزمره، نقشی کلیدی در کنترل علایم بیماری دارد. وی مطرح کرد: در مواردی که درمان های غیر جراحی پاسخ گو نباشند، جراحی ستون فقرات به عنوان گزینه ی درمانی درنظر گرفته می شود. این نوع جراحی ها باید توسط جراحان مغز و اعصاب یا فوق تخصصان ستون فقرات انجام شوند و نیاز به دقت و مهارت بالا دارند. این جراح مغز و اعصاب اشاره کرد: انتخاب بیمار برای جراحی نیز یکی از مراحل حساس درمان است و پزشکان متخصص با وسواس و ارزیابی دقیق وضعیت بالینی، گزینه های مناسب برای جراحی را تعیین می کنند. با این وجود، حتی در بهترین شرایط، بیماران ممکنست بعد از جراحی با فشارهای عصبی و روانی مواجه شوند که نیازمند حمایت و مراقبت ویژه است. بیماران قبل از تصمیم به جراحی، تمامی گزینه های درمانی را با متخصصان بررسی نموده و با آگاهی کامل از مزایا و ریسک ها، مسیر درمانی خودرا انتخاب کنند.
پیشگیری از دیسک کمر به کمک ورزش فارغ بال اذعان کرد: پیش گیری از بیماری دیسک کمر نیازمند آگاهی از شرایط کاری و زندگی روزمره است. نخستین و مهم ترین سفارش برای ممانعت از ابتلاء به مشکلات ستون فقرات، یادگیری نحوه صحیح بلند کردن اجسام، ایستادن، نشستن و کار کردن است. افراد باید با اصول ارگونومی آشنا گردند تا از فشارهای غیرضروری بر دیسک های کمر جلوگیری نمایند. به عنوان مثال استفاده از پشتی مناسب در هنگام کار با میز، استفاده صحیح از تبلت، لپ تاپ و موبایل، و رعایت وضعیت مناسب بدن در طول روز، تأثیر زیادی در پیش گیری از لطمه های کمری دارد. وی ادامه داد: برای بهبود شرایط فیزیکی و پیش گیری از دردهای کمر، مردم باید آگاهی بیشتری نسبت به شیوه های صحیح انجام کارهای روزمره خود داشته باشند، منابع آنلاین و سایت های معتبر می توانند راهنمایی های لازم درباب نحوه بلند کردن اجسام، کار کردن در محیط منزل و رعایت اصول ارگونومیک را عرضه کنند. فارغ بال بیان کرد: ورزش، یکی از اجزای حیاتی برای پیش گیری از بیماریهای دیسک کمر است اما خیلی از مشکلاتی که در کلینیک مشاهده می نماییم، ناشی از انجام ورزش های ناصحیح است، از مشکلات عمده ای که بیماران با آن مواجهند، انتخاب ناصحیح ورزش است؛ اغلب بیماران خصوصاً افرادی که به باشگاه های ورزشی می روند از همان شروع با انجام حرکات ناصحیح و سنگین مانند کار با هالتر و دمبل گرفتار لطمه می شوند. این امر در میان خانم ها نیز مشاهده و به یک معضل تبدیل گشته است. ایشان سپس هشدار داد: علاوه بر این، خیلی از افرادی که به فیتنس علاقه دارند، ورزش ها را بطور ناصحیح انجام می دهند. مربیان ورزشی بطور معمول دانش کافی درباب مشکلات ستون فقرات ندارند، و همین مورد سبب بروز لطمه ها و مشکلات فیزیکی در بیماران می شود. این جراح مغز و اعصاب سفارش کرد: پیش از شروع هر نوع ورزش، خصوصاً تمرینات سنگین، از مربیان با دانش و دارای صلاحیت در حوزه ستون فقرات مشاوره گرفته شود تا از بروز لطمه های ناشی از حرکات غلط پیشگیری گردد. همچنین، انتخاب ورزش های مناسب و متناسب با وضعیت فیزیکی فرد می تواند از لطمه های آینده پیشگیری کند. افزایش مشکلات ستون فقرات در اثر ورزش های بدون اصول علمی فارغ بال اشاره کرد: امروزه یکی از مهم ترین چالش ها در حوزه مشکلات ستون فقرات، خصوصاً در دیسک کمر، به ورزش های باشگاه های بدنسازی، فیتنس و سایر ورزش هایی که بدون رعایت اصول علمی صحیح آموزش داده می شوند، مربوط می شود. در گذشته، مشکلات دیسک کمر بیشتر در دهه های پنجم و ششم زندگی مشاهده می شد، اما بطور رو به ازدیادی این الگوی سنی درحال تغییر است. وی گفت: یکی از دلیلهای این تغییر، رواج بیشتر ورزش های رزمی و تمریناتی است که در آنها از وزن بدن یا وزن های سنگین استفاده می شود. این نوع ورزش ها، اگر به درستی آموزش داده نشوند، می توانند به ستون فقرات لطمه وارد کنند. خصوصاً در بین جوانان، این شیفت به سوی ورزش های با فشار زیاد سبب شده است که مشکلات ستون فقرات در سنین پایین تر مشاهده شود. این جراح مغز و اعصاب مطرح کرد: همچنین، مشکلات مربوط به دیسک گردن در سنین نوجوانی بطور رو به ازدیادی درحال افزایش است. یکی از فاکتورهای مهم این موضوع، استفاده طولانی مدت از موبایل ها و گوشیهای هوشمند است که موجب تغییر وضعیت گردن و فشار به دیسک های گردنی می شود. این لطمه ها نه فقط در بزرگسالان بلکه در نوجوانان نیز مشاهده می شود، که مسئله ای جدی در عرصه سلامت عمومی محسوب می شود. فارغ بال اشاره کرد: آموزش صحیح در حوزه ورزش و رعایت اصول علمی می تواند از بروز چنین مشکلاتی پیشگیری کند. همچنین، آگاهی بخشی به جوانان درباب رعایت وضعیت صحیح بدن هنگام استفاده از موبایل و انجام ورزش ها، لازم است تا از لطمه های جدی به ستون فقرات جلوگیری شود.
منبع: خود درمانی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب